AVTOMOBILLARNI EKSPLUATATSIYA DAVRIDA ELEKTR JIHOZLARIDA UCHRAYDIGAN ASOSIY NOSOZLIKLAR
Keywords:
Divigatel, shina, tiko, damaz, nexia, matiz, lacettiAbstract
Avtomobillarning birinchi avlodlari ot tortadigan aravalar shaklida ishlanib, unga oldingi g‘ildirakni aylantirish uchun bug‘ dvigateli o‘rnatilgan. Avtomobil kashfiyotchilarning bug‘ dvigatelini rivojlantirish, takomillashtirish va uning ustida uzoq yillar moboynida tinimsiz ish olib borilishi natijasidir. Bir necha yillar davomida bug‘ dvigateli asosida bir qancha o‘ziyurar avtomobillar yaratildi. Birinchi mukammal harakatlanuvchi bug‘ avtomobilini 1769-yilda fransuz harbiy injeneri Nikol-Jozef Kyunyo yaratdi (1-rasm). Bu avtomobilida bug‘ dvigateli oldingi g‘ildiragiga o‘rnatilgan bo‘lib, oldingi g‘ildirak ham yetakchi ham boshqariluvchi bo‘lgan. Bug‘ dvigatelining bunday o‘rnatilishi aravani boshqarishda qiyinchiliklar tug‘dirardi, chunki g‘ildirak o‘ng yoki chap tomonga burilganda u bilan birga katta hajmga ega bo‘lgan bug‘ qozoni ham buriladi.
References
G’. Maxmudav, D. Hoshimov “Avtomobil elektr va electron jihozlari” Toshkent-2003.
X. Mamatov “Avtomobillar” Toshkent “O’zbekiston”-1995.
Y. I. Borovskix, Y. V. Buralev “Avtomobillarning tuzilishi, texnik xizmat ko’rsatish va ta’mirlash” Toshkent “Talqin” 2005.
S. Qodirov, E. Nikitin “Avtomobil va traktor dvigatellari” Toshkent “O’qituvchi” 1992.
J.R. Qulmuhammedov, E. karimov “Avtochilangar” Toshkent “Fan” 2003
X. Mamatov “Avtomobillar” Toshkent-2000
Fayzullayev E transport vositalarning tuzulishi va nazariyasi Toshkent 2005
X. Mamatov “Avtomobillar” Toshkent 1992
Y. I. Borovskix, Y. V. Buralev “Avtomobillarning tuzilishi, texnik xizmat ko’rsatish va ta’mirlash” Toshkent “Talqin” 2001
Kuznesov E.S Avtomobillarning texnik ekuspulatsiyasi SH Magniyev tarjimasi ” Toshkent 2003
Akilov A.A., Dimetov R.N. Yo‘l harakati qoidalari (belgilar, atamalar va tushunchalar): Lug‘at-ma’lumotnoma. – Ɍ., 2012
S. Qodirov. Nazarov K.M Yo’l transport hodisalari tahlili Toshkent 2002