O‘ZBEK VA QORAQALPOQ TILLARIDA AXBOROT-KOMMUNIKATSIYA VA MAISHIY SOHAGA DOIR ZAMONAVIY LEKSIKANING LINGVOKULTUROLOGIK TAHLILI
Ключевые слова:
Bu oʻzgarishlar til lugʻat boyligining yanada boyishida muhim ahamiyat kasb etadi. Tillardagi lugʻat tarkibni har tomonlama tahlil va tadqiq etish tilshunoslik sohasining rivojida kata rol oʻynaydi. Shu ma’noda oʻzbek va qoraqalpoq tillaridagi zamonaviy leksika mavzusi tilshunoslikning bugungi kundagi dolzarb masalasiga bag‘ishlangan. Mazkur maqola oʻzbek va qoraqalpoq tillarida yangi(zamonaviy) leksikasidagi oʻzlashma soʻzlar va ularning ma’no taraqqiyotini tadqiq etish hamda imlo masalasiga qaratilgan. Oʻzbek va qoraqalpoq tillari leksikasida oʻzlashma soʻzlarning tutgan oʻrni, ularning ma’no taraqqiyoti, tematik guruhi va leksikografik talqini kabilarni yoritish mavzuning dolzarbligini koʻrsatadi. Ikki til doirasida ularga boshqa tillarning ta’siri va bir-biriga ta’sirida leksikaning rivojlanishi masalasini yoritish muhim hisoblanadi.Аннотация
Bugungi kunda ilm-fanning barcha sohalarida zamonaviy yondashuvlar asosida ilmiy-tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Tilshunoslik, shu jumladan turkologiyada ham islohotlar negizida yangi ilmiy-nazariy qarashlar shakllanmoqda. Turkiy tillar qardosh tillar bo‘lganligi bois ularda o‘ziga xosliklar bilan birga umumiy jihatlar ham ko‘p. Turkiy tillarning grammatik belgilarini ilmiy tadqiq qilish har bir turkiy til lisoniy xususiyatlarining tarixiy daraklarini, rivojlanish usullarini aniqlash va yoritish imkonini beradi. Bu esa turkologiya uchun dolzarb masalalardan biri sanaladi. Lug‘at boyligida zamonaviyligi jihatidan ikki asosiy qatlam mavjud: zamonaviy qatlam va zamondosh qatlam. Ma’lumki, har qanday til oʻzaro munosabatga kirishar ekan, buning natijasida tilning leksikasida oʻzgarishlar yuzaga kela boshlaydi.
Библиографические ссылки
Sh.Rahmatullayev. Hozirgi adabiy o‘zbek tili., Тoshkent., “Universitet”, 2006, 156-b.
R.Sayfullayeva va b. Hozirgi o‘zbek adabiy tili.,Toshkent., 2010, 208-b
O‘zbek tilining kirill va lotin imlo lug‘ati. Toshkent., “Sharq”, 2015, 7-10-b
Oʻzbek tilining izohli lug‘ati. III jild, – T.: Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi, 2007.
Oʻzbek tilining izohli lug‘ati. IV jild, – T.: Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi, 2008.
Oʻzbek tilining izohli lug‘ati. V jild, – T.: Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi, 2008.
