БРИТАНИЯ МУЗЕЙИДА САҚЛАНАЁТГАН ИСЛОМШУНОСЛИККА ОИД ЁЗМА МАНБАЛАР
Ключевые слова:
Манба ва манбашунослик тарих, маданият, санъат, адабиёт, шунингдек, табиий ва аниқ фанлар сингари бир қатор йўналишлар бўйича илмий тадқиқотларда калит вазифасини ўтайдиган муҳим соҳадир. Чунки, ёзув пайдо бўлиши билан инсоният тамаддуни жараёнини битикларда муҳрлаб қолдириш имконияти яратилди. Жумладан, тарихи бой халқимизга ҳам ўтмиш аждодлардан беҳисоб илмий, маданий ва ижтимоий мерос қолганАннотация
Тарихдан маълумки, Марказий Осиё ҳудуди илм-фан, маданият ўчоқларидан бири ҳисобланган. Минтақада икки уйғониш даври юз берган, жаҳон илм-фанига ўзининг муносиб ҳиссасини қўшган олим фузалолар етишиб чиққан. Жумладан, Ал-Хоразмий, Абу Али ибн Сино, Имом ал-Бухорий, Имом Мотуридий, Мирзо Улуғбек ва бошқа кўплаб қомусий алломаларни мисол сифатида келтиришимиз мумкин. Мазкур алломаларнинг ёзма мероси тарихда юз берган босқинлар натижасида турли мақсадларда Ўзбекистондан олиб чиқиб кетилган. Мажид Ҳасанийнинг “Юрт бўйнидаги қилич ёки истило” асарида қуйидаги маълумотлар қайд этиб ўтилади: “Чор Россиясининг босқинчи генераллари 1870 йили Бухоро амирлиги фуқароларининг қўзғолонини бостириш баҳонасида Шаҳрисабз ва Китоб бекликларига қарашли жойларни вайрон қилиб, ўлжа олинган 97 жилддан иборат ноёб қўлёзма китобни Петербург, Москва шаҳрига олиб кетадилар. Ал-Хоразмий, Ал-Форобий, Ал-Фарғоний, Абу Райҳон Беруний, Абу Али ибн Сино, Хўжа Аҳрор, Аҳмад Яссавий, Мирзо Улуғбек, Сўфи Оллоёр, Сулаймон Боқирғоний, Алишер Навоий каби даҳолариинг қўлёзмаларига аҳамият бериш зарурлиги ҳарбий шарқшунос олим А.П.Кун томонидан алоҳида таъкидлаб тайинланади. Энг қимматбаҳо буюмларни (қўлёзма китоб ва бошқаларни) қўлга киритган ҳар бир рус ва казак аскари, зобити Туркистон генерал-губернатори Фон Кауфманнинг фахрий ва махфий маслаҳатчиси бўлган А.П.Кунинг кўрсатмасига кўра, унвонлар, мукофотлар билан рағбатлантириб турилганлар”[1].
Библиографические ссылки
Ҳасаний М. “Юрт бўйнидаги қилич ёки Истило”, Тошкент.: “Адолат”. 28 б.
Мирзиёев Ш.М. “Ижтимоий барқарорликни таъминлаш, муқаддас динимизнинг софлигини асраш – давр талаби” мавзусидаги анжумандаги нутқидан. 2017 15-июн
http://www.bbc.co.uk/history/british/abolition/building_britain_gallery_05.shtml
"History of the British Museum". The British Museum. Retrieved 12 July 2018.
Rieu, Charles, 1820-1902: Supplement of the Catalogue of the Arabic manuscripts in the British Museum; (London: British Museum), 1894
Rieu, Charles, 1820-1902: Catalogue of the Persian manuscripts in the British Museum/ (London: British Museum, (1876) 1879-1883)
Rieu, Charles, 1820-1902: Catalogue of the Turkish manuscripts in the British Museum/ (London: British Museum, (1888).
