AXBOROTNI HIMOYALASH KONSEPSIYASI
Keywords:
Konfidensiallik,I ntegritet,Autentifikatsiy a,Shifrlash,Xavfsizlikta'limi,X avfsizlikan alizi Hujumlardan himoya,Ma'lumotlar tarqatish, Xavfsizlik siyosati,Vulnerabili tetlar.Abstract
Axborotni himoyalash konsepsiyasi, axborotni nusxalash, saqlash, uzatish va foydalanish jarayonlarida uning xavfsizligini ta'minlashga yo'naltirilgan tizim va usullar to'plamidir. Bu konsepsiya ma'lumotlarni hujjatlardan, tarmoq orqali yuboriladigan xabar va ma'lumotlardan, shaxsiy ma'lumotlardan va boshqalardan himoya qilishni o'z ichiga oladi.
Axborotni himoyalash konsepsiyasi yordamida, ma'lumotlar himoyalashning asosiy tamoyillaridan, masalan, konfidensiallik (ma'lumotlarning maxfiylik), bozorlik (ma'lumotlarning to'g'ridan-to'g'ri va to'liq bo'lishi) va integritet (ma'lumotlar bilan o'zgarishlarni aniqlash va ularga zarar yetkazishni oldini olish) bo'yicha xavfsizlikning ta'minlanishi hedeflangan.
Axborotni himoyalash konsepsiyasi tizimlarning ma'lumotlar bilan ishlash jarayonlarini, foydalanuvchilar orqali ma'lumotlarga kirishni, ularning kimligini tasdiqlashni va ma'lumotlarni himoya qilishni ta'minlashda asosiy qoidalarni va usullarni belgilaydi. Bu konsepsiya ma'lumotlarni shifrlash, autentifikatsiya protsesslari, nukusliklardan himoya, xavfsizlik ta'limi va tahlil, hujumlar va xavfsizlik holatlarini tahlil qilish va xavfsizlik siyosatini tashkil etish kabi muhim aspektlarni o'z ichiga oladi.
Axborotni himoyalash konsepsiyasi, korporativ tarmoqlar, internet-xizmat provayderlari, elektron biznes tizmlari va boshqa axborot tizimlari uchun asosiy bo'lib, ma'lumotlarni himoya qilish, tizimlarning xavfsizligini ta'minlash va foydalanuvchilarga xavfsizlikni ta'lim berishning muhim qismidir. Bu konsepsiya tizimlarga yuqori darajada xavfsizlik darajasini ta'minlash, hujumlar va nukusliklardan himoya qilish va foydalanuvchilarning ma'lumotlarga ishonchini oshirishga yordam beradi
References
«Axborot texnologiyasi. Ma’lumotlami kriptografik muho- fazasi. Elektron raqamli imzoni shakllantirish va tekshirish jarayonlari» O‘zbekiston Davlat standard. 0‘z DSt 1092:2005.
«Axborot texnologiyasi. Axborotlami kriptografik muhofazasi. Ma’lumotlami shifrlash algoritmi» 0‘zbekiston Davlat standard. 0‘zDSt 1105:2006
«Axborot texnologiyasi. Ochiq tizimlar o‘zaro bogMiqligi. Elek tron raqamli imzo ochiq kaliti sertifikati va atribut sertifikatining tuzil- masi» 0‘zbekiston Davlat standarti. 0‘zDSt 1108:2006.
С.В. Симонов. Анализ рисков в информационнмх систе- мах. Практические советь! // Конфидент. -2001. -№2.
S.S.Qosimov. Axborottexnologiyalari. 0‘quvqoMlanma. - T.: «Aloqachi», 2006.
S.K.G‘aniyev, M.M. Karimov. Hisoblash sistemalari va tar- moqlarida informatsiya himoyasi. Oliy o‘quv yurt.talab. uchun o‘quv qoMlanma. —Toshkent Davlat texnika universiteti, 2003.
Kosimova, A. (2022). MAIN FEATURES OF LANGUAGE LEARNING STRATEGIES. Eurasian Journal of Academic Research, 2(12), 1247-1249.
Kosimova, A. (2022). DRABBLLAR–KICHIK HAJМLI EPIK JANR. In INTERNATIONAL CONFERENCES (Vol. 1, No. 21, pp. 490-493).
Usmonova, D. S., & Muydinova, N. U. Phraseological Units with Proper Nouns in the English and Uzbek Languages. International Journal on Integrated Education, 4(2), 370-374.
Muydinova, N. (2020). DYNAMIC ACTIVITIES FOR SONG IN THE EFL CLASSROOM. In НАУКА И ТЕХНИКА. МИРОВЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ (pp. 11-13).
Муйдинова, Н. (2020). СОСТОЯНИЕ ВДОХНОВЕНИЯ У СПОРТСМЕНОВ. In Психологическое здоровье населения как важный фактор обеспечения процветания общества (pp. 112-113).
